De economie volgens Ibn Khaldoun

Ibn Khaldoun heeft als eerste economie gedefinieerd. Volgens hem bestaat economie uit een serie processen die waarden aan iets toevoegen. Een grondstof is niets waard als je er niets van kan maken. Het moment dat het ingezet wordt voor een doel, wordt het met iedere stap waardevoller. Hoe meer werk en vaardigheid worden toegevoegd aan technieken en ambachtelijkheid hoe hoger de waarde van het uiteindelijke product. Werk ligt daarom altijd aan de basis van waarde en wordt dusdanig beloond. Soeks zijn niet alleen de plaatsen waar producten gemaakt en verhandeld worden, maar er worden ook vaardigheden en technieken ontwikkeld en overgeleverd. Dat is hoe de economieën in de Islamitische wereld werkten. Onze economie daarentegen heeft speculeren op consumentengedrag als leidend principe en werk is slechts de ethische component van het consumeren. ‘Onze’ economie is inmiddels wereldomvattend. Dat is vooral zichtbaar in de textielsoek van de grote Medina’s waar goedkope massaal geproduceerde merkkleding de stoffen zaken en kleermakers heeft verdrongen. Het begon allemaal in de negentiende eeuw met ‘handelsverdragen’ tussen koloniale wereldmachten en lokale heersers. Hierbij kreeg de heerser westerse techniek in ruil voor een afzet gebied voor grote hoeveelheden goedkope westerse prullen. Deze consumptieartikelen drukten de producten die in de plaatselijke werkplaatsen gemaakt werden weg. In ruil daarvoor kreeg het land een spoorweg, wapens en werkeloosheid gerelateerde armoede. In Marokko waar nog veel waarde wordt gehecht aan traditionele kleding en inrichting, gaat het verdringen van de ‘werk’ economie door de ‘consumptie’ economie niet zo snel als in andere landen in de Islamitische wereld. Paradoxaal genoeg helpt het toerisme hierbij een handje. Onderschrift Ook in Marrakesh worden de jobjes in de Medina door kleine bedrijfjes gedaan (61 Marokko)